سنسور اکسیژن بوش مدل ME17 سوکت مشکی

پیش از بررسی دقیق سنسور اکسیژن، نقش و وظایف آن در خودرو، خالی از لطف نیست که درباره سنسور بیشتر بدانیم. سنسور (Sensor) یا حسگر به وسیله‌ای گفته می‌شود که نسبت به محرک‌های فیزیکی واکنش نشان می‌دهد. تغییرات محرک‌ها به عنوان ورودی توسط حسگر دریافت شده و در آن به سیگنال‌های الکترونیکی تبدیل و به سمت ECU یا هر پردازش‌گر دیگری ارسال می‌شود. به این ترتیب سنسور را می‌توان وسیله اندازه‌گیری متغیرهای فیزیکی یا شیمیایی نیز دانست. این اجزا در تمام خودروها اعم از کاربراتوری و انژکتوری استفاده می‌شوند. البته بر اساس نوع منبع دریافت کننده اطلاعات که ECU یا راننده است، تفاوت‌هایی نیز در آن‌ها وجود دارد.

در خودروهای انژکتوری سنسور اطلاعات جمع‌آوری شده خود را به ECU ارسال کرده، کامپیوتر خودرو نیز با تجزیه و خوانش اطلاعات، براساس شرایط متغییر‌ها و محرک‌ها، دستورات لازم را به عملگرها ارسال می‌کند تا شرایط را برطبق ایده‌آل سیستم‌های مختلف خودرو تنظیم نماید. در خودروهای کاربراتوری اما اطلاعات برای راننده ارسال شده و به صورت آلارم و نشانه‌هایی در پشت آمپر نمایش داده می‌شود.

در خودروهای کاربراتوری گاهی سنسور‌ها مستقیما به عملگرها متصل هستند و دستورات لازم را خود به آن‌ها ارسال می‌کنند. همین تفاوت‌ها در عملکرد سنسور، ECU و عملگرا می‌تواند گویای تعدد و تنوع سنسورها در خودروهای انژکتوری و محدودیت آن‌ها در خودروهای کاربراتوری باشد. البته هر روز نیز بر این تعداد و تنوع سنسورها افزوده می‌شود و خودروسازان در تلاش هستند تا با بکارگیری سنسورهای جدید‌تر و نوآوری در این زمینه، امنیت، راحتی و امکانات محصولات خود را افزایش دهند. به طوری که امروزه تعدد سنسورها از مزایای اصلی خودروها محسوب می‌شود

گفتیم که سنسورها با بررسی شرایط محرک‌های فیزیکی مشخصی که با آن‌ها در ارتباط هستند، گزارش خرابی، نقص یا هرگونه مشکلی را صادر کرده و اعلام نیاز برای رفع آن می‌نمایند. حسگر اکسیژن که سنسور لامبدا نیز نامیده شده، در صنعت به عنوان یک قطعه الکترونیکی شناخته می‌شود و میزان اکسیژن موجود در سوخت یا گاز را اندازه‌گیری می‌کند. سنسور اکسیژن که یکی از اصلی‌ترین حسگرهای خودرو است، در ورودی مسیر اگزوز قرار دارد و وظیفه آن اندازه‌گیری میزان اکسیژن موجود در گازهای خروجی از خودرو یا در واقع موتور است. اکسیژن موجود در این گازها، در واقع میزان اکسیژن سوخته نشده در فرآیند احتراق را نشان می‌دهد. بنابراین، بالا بودن میزان اکسیژن به معنای احتراق ناقص و درصد نامناسب مخلوط سوخت و هوا است. به این ترتیب که در صورت گزارش وجود بیش از حد اکسیژن در گازهای خروجی از موتور، غلظت مخلوط بالا و مصرف سوخت بیش از حد مطلوب است. سنسور اکسیژن گزارش‌های خود را به صورت سیگنال‌های قابل خوانش (تغییر ولتاز ۱ تا ۹ ولت) برای ECU ارسال کرده و در صورت وجود اکسیژن زیاد، ECU تنظیمات لازم را در سیستم سوخت‌رسانی با تغییر زمان پاشش انژکتورها، پیاده می‌کند. به این ترتیب که در صورت غلیظ بودن سوخت، زمان پاشش را کوتاه کرده و در صورت رقیق بودن آن این زمان را افزایش می‌دهد. به این ترتیب می‌توان وظایف سنسور اکسیژن را به شرح زیر بیان کرد

– تاثیر در کاهش مصرف سوخت

– تاثیر در کاهش سطح آلایندگی خودرو

– تاثیر در بهبود احتراق و افزایش راندمان موتور